Zondag hadden Diederik en ik weer eens een thuiswedstrijd in de Amsterdamse schouwburg. En wederom een klassieker van Tsjechov; ‘De Kersentuin’ dit keer. Het laatste toneelstuk van Tsjechov, dat een beeld schetst van de teloorgang van de landadel in prerevolutionair Rusland.
Samen met het ITA-ensemble brengt regiseur McBurney een eigen versie van het bekende verhaal over weduwe Ljoebov (hier genaamd Amanda), die na een losbandig leven in Parijs diep in de schulden terugkeert naar het landgoed van haar familie. Eenmaal thuis aangekomen, lijkt Amanda zich niet bewust van de ernst van de situatie en slaat zij de goede raad van zakenman Lopakhin (of hier: Steven) om kleine vakantiehuisjes te bouwen op de plek van de kersentuin in de wind. Overigens zijn niet alleen de namen van de personage afwijkend van het origineel van Tsjechov. Ook de locatie is volgens het programmaboekje Nederland – eind jaren ’70. Dit laatste las ik pas achteraf en bleek eigenlijk verder nergens uit; met de kennis van nu zag je het misschien hooguit aan de kleding- en muziekkeuze.
Het decor is prachtig. Het grote ronde projectiedoek dat het gehele toneel in de breedte beslaat, het lage houten podium en de grote leegte daaromheen worden in de verschillende scenes goed benut. Vooral in de akte waarin de familie groots feest viert, terwijl het huis en de kersentuin worden geveild, is de enscenering prachtig.
Het ITA gezelschap kent hele sterke acteurs en een toneelstuk van Tsjechov waarin veertien van hen spelen, zou bijna automatisch tot een succes moeten leiden. Toch is het misschien die overdaad aan personages geweest die ertoe heeft geleid dat het stuk enige diepgang mist. Uiteraard is het verhaal van Tsjechov zoals het is, maar de essentie van het stuk blijft wat onderbelicht, doordat er veel aandacht uitgaat naar losse verhaallijnen. Ook wordt het verband tussen de personages niet geheel duidelijk, waardoor het kan lijken of het samenspel tussen de acteurs niet helemaal geslaagd is. Als de oude bewoners aan het einde een voor een vertrekken, ontbreekt dan ook een beetje de emotie die je zou moeten voelen bij het uit elkaar vallen van een familie en het eenzame achterblijven van Frits de bediende.
Desalniettemin is het de moeite waard om deze bewerking van Tsjechov met eigen ogen te aanschouwen. De Kersentuin is nog tot 19 januari 2020 te zien in Internationaal Theater Amsterdam.
Foto’s: Henri Verhoef
Het Grote Recensieboek 